Na całym świecie choroby układu krążenia są jedną z głównych przyczyn zgonów. Szacuje się, że każdego roku 18 miliona ludzi na całym świecie umiera w wyniku powikłań chorób serca. Dla porównania, oznacza to, że choroby układu krążenia są odpowiedzialne za 32% wszystkich zgonów na świecie.
Wcześniejsze badania wykazały, że różne czynniki – takie jak szereg schorzeń, wiek, wywiad rodzinny, dieta i styl życia – łącznie wpływają na ryzyko rozwoju chorób serca
Stosując nowatorskie podejście analityczne, badacze z Australii odkryli dodatkowy czynnik, który może zwiększać prawdopodobieństwo wystąpienia choroby naczyniowo-sercowej u danej osoby.
„Znaleźliśmy dowody na to, że niedobór witaminy D może zwiększać ciśnienie krwi i ryzyko choroby”.
„Jednak”, dodała, „zwiększenie stężenia witaminy D będzie pomocne tylko dla tych uczestników, którzy 'potrzebują jej’, a dalsze korzyści z podniesienia stężenia ponad zapotrzebowanie żywieniowe będą skromne, jeśli w ogóle będą istnieć”.
W najnowszym badaniu naukowcy postanowili sprawdzić, czy istnieje związek między stężeniem 25-hydroksywitaminy D w surowicy, a ryzykiem rozwoju chorób serca.
Na potrzeby badania zespół badawczy ograniczył analizy danych do niespokrewnionych osób, które zostały zidentyfikowane jako biali Brytyjczycy na podstawie samoopisu i profilowania genetycznego. Ponadto zespół wykluczył uczestników z rozbieżnymi informacjami na temat płci podawanymi przez siebie i płci genetycznej.
Po przefiltrowaniu zespół badawczy przeprowadził oznaczenia genetyczne wśród osób z kompletnymi informacjami na temat stężeń 25(OH)D. Jako środek bezpieczeństwa zebrano również zmienne – w tym wiek, płeć i czas pobrania próbki – które mogą wpływać na pomiar stężenia 25(OH)D w surowicy.
Naukowcy zebrali te informacje od maksymalnie 295 788 uczestników.
Co mówią wyniki?
Badacze porównali wyniki z wynikami uzyskanymi w grupie kontrolnej bez rozpoznania CVD. Zespół badawczy przeprowadził również analizę wtórną w celu zbadania związku stężenia 25(OH)D z ciśnieniem krwi.
Badacze stwierdzają, że średni poziom stężenia 25(OH)D wśród 267 980 uczestników ostatecznie przebadanych wynosił 50 nanomoli na litr (nmol/l).
Zauważają oni również, że:
- 11,4% (32 868) uczestników badania miało stężenie poniżej 25 nmol/l
- 41,3% (119 243) uczestników miało stężenie od 25 do 49,9 nmol/l
- 35,3% (101 848) uczestników miało stężenia od 50 do 74,9 nmol/l
- 10,5% (30 314) uczestników miało stężenia od 75 do 99,9 nmol/l
- 1,4% (4 110) uczestników miało stężenie od 100 do 124,9 nmol/l
Mniej niż 0,1% uczestników miało stężenie 25(OH)D przekraczające 125 nmol/l.
Dalsza analiza wykazała, że osoby ze stężeniem 25(OH)D w surowicy na poziomie 25 nmol/l miały o 11% wyższe ryzyko CVD niż osoby ze stężeniem 50 nmol/l.
Wydawało się jednak, że wraz z wyższymi wartościami stężeń następuje zmniejszenie prawdopodobieństwa wystąpienia CVD. Na przykład uczestnicy ze stężeniem 75 nmol/l mieli o 2% mniejsze prawdopodobieństwo wystąpienia CVD w porównaniu z uczestnikami ze stężeniem 50 nmol/l.
Naukowcy nazywają to zjawisko asocjacją nieliniową, w której zmiana wartości jednej jednostki nie zawsze odpowiada stałej zmianie wartości drugiej jednostki.
Badacze zaobserwowali podobne nieliniowe asocjacje w związku między stężeniem 25(OH)D a poziomem ciśnienia krwi uczestników badania. Przy stężeniu 25 nmol/l nastąpił zauważalny wzrost wartości ciśnienia tętniczego w porównaniu z 50 nmol/l.
Wyniki badań doprowadziły naukowców do wniosku, że niedobór witaminy D może zwiększać ryzyko wystąpienia CVD.